Methode van Feinlab

DE METHODE VAN FEINLAB WORDT EEN NIEUWE NORM OM ENERGIERENOVATIEPROJECTEN MEE TE BEOORDELEN

  • De Methode van Feinlab in het kort
  • Gebruik de Methode van Feinlab
  • Waarom de Methode van Feinlab?
  • Ontwikkeling van de Methode van Feinlab
  • Wat is er uniek aan de Methode van Feinlab?

De Methode van FEINLAB in het kort

In de Methode van Feinlab staat het energiegebruik van bewoners centraal. Wij werken met zeer nauwkeurig samengestelde bewonersprofielen die van belang zijn om het toekomstige energieverbruik te voorspellen voor bepaalde energiebesparende maatregelen. Het bewonersprofiel wordt opgebouwd middels gegevens van de thermische schil van de woning, de technische installatie(s), de energienota van de bewoners en de huishoudensamenstelling (huishoudenprofiel).

Het energiegebruik van huishoudens wordt opgesplitst in energieverbruik ruimteverwarming, warm tapwater, koken en huishoudelijk elektriciteitsverbruik. De output van deze vier onderdelen verschilt per huishoudenprofiel en levert een gebruiksprofiel op. Het gebruiksprofiel, uitgedrukt in een profielfactor, is de afwijking van energiegebruik voor ruimteverwarming ten opzichte van het landelijk gemiddeld gemeten energiegebruik voor een vergelijkbare woning. Met het huishouden- en gebruiksprofiel kan er een zeer nauwkeurige voorspelling worden gemaakt voor diverse energiebesparende maatregelen.

GEBRUIK DE METHODE VAN FEINLAB

Met de Methode van Feinlab kunnen wij diverse doeleinden dienen; zoals het financieel doorrekenen van wijkenergieplannen, onrendabele top berekeningen of bijvoorbeeld de kosten en baten van nieuwe warmte- en energiesystemen. Voor specifieke toepassing van de methode zie ‘Projecten’. Feinlab biedt twee detailniveaus waarop de berekeningen worden uitgevoerd; voor fictieve bewonersprofielen (fictieve gebruiks- en huishoudenprofielen passend bij een gebied of woningtype) en op huishoudenniveau (bewonersprofielen van bestaande huishoudens).

Huishoudenniveau:

De berekeningen op huishoudenniveau (adresniveau) leveren zeer betrouwbare voorspellingen. Met het oog op bepaalde energiebesparende maatregelen maakt de Methode van Feinlab op huishoudenniveau inzichtelijk welke huishoudens er maandelijks op achteruit gaan, waar energiearmoede ontstaat en wie extra ondersteuning nodig heeft.

Bewonersprofielen:

Binnen het detailniveau ‘Bewonersprofielen’ wordt uitgegaan van de meest voorkomende bewonersprofielen in een flat, straat of wijk. Middels de sociaaleconomische gegevens van een gebied en de betreffende woningtypen worden de bewonersprofielen samengesteld. De Feinlab Bewonersprofielen in combinatie met bepaalde energiebesparende maatregelen per woningtype geven een goed eerste inzicht van de financiële consequenties voor de inwoners. Indien financiële consequenties op adresniveau gewenst zijn dient er gebruik gemaakt te worden van de calculaties op huishoudenniveau.

Feinlab kan voor één of meerdere energiebesparende maatregelen voorspellingen leveren. Deze voorspellingen gaan uit van ingeschatte bewonersprofielen aanwezig in het betreffende gebied (op basis van sociaaleconomische gegevens en de betreffende woningtypen) of bestaande bewonersprofielen worden vastgesteld waarbij gegevens van de thermische schil van de woning, de technische installaties, de energienota van de bewoners en de huishoudensamenstelling zijn vereist.

Waarom de Methode van FEINLAB?

De klimaatambitie is dat huishoudens hun energievraag beperken en fossielvrije energie afnemen. Deze ambitie kan pas bereikt worden als bewoners meerwaarde zien in een duurzame transitie, er moet draagvlak zijn. We weten inmiddels dat het reduceren van de opwarming van de aarde onze steden leefbaar houdt, vluchtelingenstromen beperkt, en bestaande voedselvoorzieningen consolideert. Echter is dit nog steeds niet genoeg om mensen te bewegen richting een duurzame wereld. Men wil weten ‘what’s in it for me?’.

De grote heterogeniteit in de gebouwde omgeving in combinatie met de diversiteit aan huishoudens en leefstijlen maakt de energietransitie een zeer complexe opgave. Er wordt nog te veel gerekend met gemiddelden. Dit resulteert in onjuiste voorspellingen van de besparingen voor een groot deel van de samenleving. Een gevolg hiervoor kan zijn dat mensen met een laag inkomen, en vaak een lagere energierekening minder besparen dan voorspelt en op hoge kosten worden gejaagd. Dit resulteert in een toename van de energiearmoede in Nederland en heeft een negatief effect voor het draagvlak van de energietransitie.

Bestaande methodes gaan tevens van theoretisch gebruik uit, dit levert onjuiste resultaten op. Feinlab rekent met werkelijk gemeten energiegebruik op basis van statistisch materiaal (zie; ‘wat is uniek aan de methode van Feinlab’). De Methode van Feinlab gaat uit van het energiegebruik van bewoners, de bewoner staat centraal in de methode. Daarmee kunnen wij preciezer en op maat voorlichting aan bewoners voorbereiden.

Wat is er uniek aan de Methode van FEINLAB?

Feinlab rekent niet met theoretisch energiegebruik van bewoners, wij gaan uit van statistisch verkregen energiegebruik van 7 miljoen Nederlandse huishoudens. Het werkelijk energiegebruik geeft een ander beeld dan het theoretisch gebruik, in de lagere energie labels is het werkelijk gebruik lager, in de zuinigste woningen is het werkelijk gebruik hoger dan het theoretisch gebruik.

Uit onderzoek is gebleken (Majcen et al., 2012) dat het werkelijk energiegebruik dichter op elkaar ligt dan voorspelt energiegebruik per labelniveau (zie tabel). Dit betekent dat mensen die van een labelniveau F naar een labelniveau B in de werkelijkheid vaak minder besparen dan wordt voorspelt. Voorspellingen gebaseerd op de EPC-methodiek, nu NTA 8800, gaan uit van gemiddeldes die afwijken van het werkelijk gebruik. Feinlab werkt met het werkelijk energiegebruik van bewoners, dit maakt de methode zeer betrouwbaar.

De Methode van Feinlab is niet enkel vernieuwend doordat wordt gewerkt met werkelijk energiegebruik, het bestaand energiegebruik wordt ook opgesplitst. Het opsplitsen van bestaand energiegebruik garandeert nauwkeurige voorspellingen. Twee verschillende huishoudens met een gelijke energierekening in een vergelijkbare woning kunnen namelijk afwijkende besparingen hebben bij gelijke energiebesparende maatregelen. Het is van groot belang om zowel de woning, haar bewoners en het energiegebruik van de bewoners te analyseren.

Ontwikkeling van de Methode van FEINLAB

Feinlab heeft meer dan dertig jaar ervaring in de kennisontwikkeling van energieconcepten in woningen. Het researchproject GEN (Gebieden Energie Neutraal) leverde het inzicht dat het zeer noodzakelijk is om het voordeel in Euro’s van een energierenovatie per huishouden te kunnen voorspellen. De Methode van Feinlab is hierop het antwoord.

In de loop der jaren is de methode toegepast in diverse projecten. De voorspellingen zijn getoetst aan de hand van de energienota’s na de renovatie. De resultaten geven aan dat de Methode van Feinlab zeer betrouwbaar is en uniek in Nederland.

Feinlab werkt voor diverse opdrachtgevers, waarin ander type vraagstukken naar voren komen. Gebleken is dat onze methode zeer veelzijdig inzetbaar is. De diversiteit aan projecten heeft enkele interessante tools opgeleverd en leidt tot verdere ontwikkeling van de methode.